خبرگزاری آریا - نیویورک تایمز استدلال کرده که چین با استفاده از نفوذ خود بر مواد معدنی کمیاب و سویا، در تحمیل اراده خود و اخذ امتیازات تجاری از دولت ترامپ موفق شد، در حالی که همزمان به رئیس جمهور آمریکا اجازه داد تا توافق اخیر را در داخل کشور به عنوان یک پیروزی برای ایالات متحده تبلیغ کند.
نویسندگان این گزارش، لیلی کو و دیوید پیرسون، اظهار داشتند که شی جین پینگ، رئیس جمهور چین، روز پنجشنبه در حالی از دیدار با ترامپ خارج شد که رهبری مطمئن بود و قادر به وادار کردن واشنگتن به عقب نشینی از سیاستهای تعرفهای خود بود، واقعیتی که نتیجه مذاکرات آن را تأیید کرد.
نویسندگان توضیح دادند که شی از تسلط تقریباً کامل چین بر بخش مواد معدنی کمیاب و قدرت خرید آن در واردات سویای ایالات متحده استفاده کرد تا ترامپ را مجبور به کاهش تعرفهها، تعلیق هزینههای بندری کشتیهای چینی و به تعویق انداختن محدودیتهای صادراتی ایالات متحده کند که دسترسی شرکتهای چینی به فناوری آمریکایی را محدود میکرد، علاوه بر موافقت با تمدید آتشبس تجاری.
نویسندگان به نقل از جولیان گورتز، مقام سابق کاخ سفید و وزارت امور خارجه که مسئول امور چین در دوران ریاست جمهوری جو بایدن بود، گفتند که چینیها در اعمال نفوذ خود جسورتر شدهاند و از پذیرفتن هرگونه امتیازی که ایالات متحده میدهد، خوشحال هستند.
به گفته نویسندگان، به نظر میرسد شی جینپینگ وقتی به ترامپ گفته است که فراز و نشیبهای اخیر در جنگ تجاری باید برای هر دوی آنها درس عبرتی باشد، در حال نصیحت کردن اوست. این گفته بر اساس انتشار اظهارات رئیس جمهور در جریان دیدار در بوسان، کره جنوبی توسط دولت چین است.
رئیس جمهور چین گفت: هر دو طرف باید به تصویر بزرگ نگاه کنند و بر مزایای بلندمدت همکاری تمرکز کنند، نه اینکه در چرخه تلافیجویی گرفتار شوند.
پیش از این در ماه اکتبر، چین با اعلام محدودیتهای گسترده بر فروش مواد معدنی کمیاب، که برای اکثر فناوریهای مدرن حیاتی هستند و اختلال در عرضه آنها میتواند صنایع آمریکایی را فلج کند، تنشها با ایالات متحده را به طور قابل توجهی افزایش داده بود.
چو فنگ، استاد روابط بینالملل در دانشگاه نانجینگ، میگوید: پس از آنکه ترامپ جنگ تجاری و تعرفهای خود را آغاز کرد، چین تنها کشوری بود که علیه ایالات متحده تلافی کرد.
او خاطرنشان میکند که بزرگترین سود چین ممکن است این باشد که ایالات متحده قبل از اعمال اقدامات جدید علیه آن، دو بار فکر کند.
او میافزاید: اگر ترامپ چین را مجبور به اعمال محدودیتهای کامل صادرات بر مواد معدنی کمیاب میکرد، برای هر دو طرف ضرر میداشت.
نویسندگان میافزایند که رئیس جمهور چین نیاز ترامپ به یک راه حل سیاسی را درک کرد، بنابراین با ترتیباتی موافقت کرد که به رئیس جمهور ایالات متحده اجازه میداد ادعا کند که برای کشاورزان و مشاغل آمریکایی سود تضمین کرده است، در حالی که چین اساساً با از سرگیری خرید سویای ایالات متحده و به تعویق انداختن هرگونه محدودیت بیشتر بر صادرات عناصر خاکی کمیاب، وضع موجود را احیا کرد.
ترامپ پس از این جلسه در هواپیما اعلام کرد که رئیس جمهور شی موافقت کرده است که اقدامات بیشتری را برای متوقف کردن جریان مواد شیمیایی مورد استفاده در تولید فنتانیل به ایالات متحده انجام دهد و همچنین تعهد چین را برای خرید بیشتر سویای ایالات متحده تأیید کرد.
ترامپ بعداً توییت کرد: کشاورزان ما بسیار خوشحال خواهند شد! میخواهم از رئیسجمهور شی به خاطر این تشکر کنم!
ترامپ همچنین گفت که به عنوان بخشی از فشار بر پکن برای انجام اقدامات بیشتر برای جلوگیری از قاچاق فنتانیل، تعرفههای کالاهای چینی را به نصف کاهش خواهد داد. او توضیح داد که این اقدام، تعرفههای کلی کالاهای چینی را به حدود 47 درصد به جای 57 درصد کاهش میدهد.
پس از دیدار بین دو رهبر، وزارت بازرگانی چین در بیانیهای اعلام کرد که محدودیتهای اعمال شده بر مواد معدنی کمیاب را که در ماه اکتبر اعلام کرده بود، به مدت یک سال به حالت تعلیق در میآورد، بدون اشاره به محدودیتهای اعلام شده در آوریل گذشته.
وزارت بازرگانی چین همچنین تأیید کرد که دو طرف توافق کردهاند که آتشبس تعرفهای را به مدت یک سال، پس از انقضای آن در 10 نوامبر، تمدید کنند.
نویسندگان ادعا میکنند که تعدادی از تحلیلگران معتقدند که چین به دلیل فقدان چشمانداز روشن از سوی دولت ترامپ، در رویارویی تجاری با ایالات متحده پیروز شده است.
جاناتان چن، محقق موسسه بروکینگز و تحلیلگر سابق سیاست چین در سازمان سیا، رویکرد واشنگتن را «تاکتیکهای بدون استراتژی» توصیف کرد، در حالی که پکن موفق شد این موضوع را به قول خودش به یک «بازی تقلید و فرار» تبدیل کند.
لیزی سی. لی، اقتصاددان چین در موسسه سیاست انجمن آسیا، گفت که این رویکرد منعکس کننده «دیپلماسی شخصی متناسب با شخصیت دو رهبر» است و افزود که نشانههای فعلی حسن نیت زمینه را برای یک دوره ثبات مدیریت شده فراهم میکند.
چانگ جا-اون، استاد علوم سیاسی در دانشگاه ملی سنگاپور، با توجه به عدم توافق نهایی و عدم وجود مسیر مشخص برای تنشزدایی پایدار بین دو کشور، گفت: شاید من بدبین شدهام، زیرا بارها این سناریو را دیدهام. اینها توافقاتی هستند که به راحتی میتوان آنها را نقض کرد و طرف مقابل را به سوء نیت متهم کرد.
کارشناسان چینی تأکید میکنند که مهمترین عامل در رابطه پکن با واشنگتن، موضع ترامپ در مورد همکاری با چین است. در همین زمینه، شن کیانگ، کارشناس روابط ایالات متحده و چین در دانشگاه فودان در شانگهای، گفت: «اگر ترامپ تصمیم بگیرد به شرق برود، دستیارانش جرات نخواهند کرد به غرب بروند.»