خبرگزاری آریا - سخنان رئیس کمیسیون بانوان شورای شهر قم درباره حضور زنان در ایستگاههای آتشنشانی هرچند با تأکید بر مأموریتهای متناسب، بیش از آنکه راهکاری عملی و واقعبینانه باشد، بازتاب یک نگاه فمینیستی شعاری است که نه تنها با فرهنگ اسلامی سازگار نیست بلکه کرامت زنان را نیز تهدید میکند.
به گزارش خبرگزاری آریا از قم، در یکی از جلسات اخیر کمیسیون امور بانوان و خانواده شورای شهر که با هدف تقدیر از بانوان داوطلب آتشنشان و فعالان مدیریت بحران برگزار شد، خانم آمره رئیس این کمیسیون بر ضرورت اصلاح ساختار آتشنشانی برای حضور بانوان تأکید کرد.
او گفت آییننامههای جذب باید تغییر کند، مأموریتهای «متناسب با ظرفیت بانوان» طراحی شود و زیرساختهای لازم برای حضور زنان در ایستگاهها فراهم گردد.
بیتردید تأکید بر مأموریتهای متناسب با زنان در حوزههای آموزشی، امدادی و فرهنگی قابل تقدیر است اما باید توجه داشت که زن در فرهنگ اسلامی دارای کرامت و جایگاه ویژهای است و باید در عرصههایی به کار گرفته شود که همراستا با شأن و طبیعت اوست.
حضور در ایستگاههای آتشنشانی با شرایط سخت، شیفتهای سنگین و مأموریتهای پرخطر، نه تنها متناسب با ظرفیت بانوان نیست بلکه میتواند به آسیبهای جسمی و روحی آنان منجر شود و چنین رویکردی بیش از آنکه توانمندسازی واقعی باشد، بازتاب یک نگاه شعاری است که زنان را وارد عرصههای نامتناسب میکند.
جالب آنکه حتی در جوامع غربی نیز حضور زنان در برخی از مشاغل از جمله آتشنشانی محدود است و اسلام نیز در این زمینه نگاه روشنی دارد و پیامبر اکرم(ص) میفرماید که «جِهادُ الْمَرْأَةِ حُسْنُ التَّبَعُّلِ» که این بیان نشان میدهد که تکالیف اصلی زنان حضور در عرصههای پرخطر نیست.
متأسفانه گاهی عملکرد و شعارهای ما در حوزه بانوان به جای توانمندسازی واقعی، انتظارات و یا شائبه محدودیت و ظلم در حق زنان را ایجاد میکند در حالیکه اسلام با در نظر گرفتن طبیعت و کرامت زن، او را از وظایف طاقتفرسا و پرخطر معاف کرده و جایگاه ویژهای در حوزههای خانواده و تربیت نسل که جایگاهی فرهنگی و اجتماعی میباشد برایش تعریف کرده است.
از همین منظر، طرحهایی مانند حضور زنان در ایستگاههای آتشنشانی یا حتی ایجاد اداره کل زنان و خانواده در شهرداریها ـ که خانم آمره مدعی است به پیشنهاد او بوده ـ به نظر میرسد که بیش از آنکه به توانمندسازی واقعی منجر شود به جداسازی و نمایش اجتماعی زنان میانجامد.
این رویکرد عملاً آنان را از جریان اصلی مدیریت شهری دور کرده و به نقشهای نمادین تقلیل میدهد و اگر چنین سیاستهایی به صورت سراسری دنبال شود، زنان به عرصههایی کشانده میشوند که با شأن و کرامت آنان سازگار نیست و شاید در بسیاری از شهرها مثل قم و مشهد در برابر شهر و هنجارهای آن قرار گیرند.
به نظر میرسد برخی تفکرات مطرحشده در کمیسیون بانوان قم هرچند با شعار «استفاده از ظرفیت بانوان» بیان میشود اما در عمل چیزی جز یک فمینیسم شعاری آسیبزا نیست.
اگر جلوی چنین رویکردها و ساختارهای نمادین گرفته نشود، زنان به عرصههایی کشانده خواهند شد که با جایگاه حقیقی آنان در فرهنگ اسلامی سازگار نیست و امید میرود تا مدیریت شهری و اعضای شورای شهر قم با درک صحیح از نیازهای واقعی جامعه و آموزههای اسلامی، زنان را در جایگاه حقیقی و همراستا با شأن و کرامتشان به کار گیرند.
یادداشت از: محمدرضا قربان زاده ( روزنامه نگار و فعال رسانه)