خبرگزاری آریا - مدیرعامل بانک کشاورزی با بیان اینکه نظام بانکی باید از نگاه سنتی فاصله بگیرد و در مسیر هدایت و تنظیم جریان منابع مالی در بخش کشاورزی حرکت کند، گفت: تأمین مالی پایدار، پیششرط اصلی تحقق امنیت غذایی و تولید پایدار در کشور است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی آریا، وهب متقینیا در «همایش ملی نقش تأمین مالی پایدار در امنیت غذایی» با اشاره به جایگاه حیاتی بخش کشاورزی در تأمین امنیت غذایی کشور اظهار داشت: خوشبختانه برگزاری این همایش، سرآغاز حرکتی نو در مسیر تقویت پیوند میان نظام بانکی و بخش کشاورزی است و انتظار میرود با تشکیل کارگروه دائمی در این حوزه، در سال آینده شاهد اقدامات عملی و ملموس باشیم.
او با جمعبندی مباحث مطرحشده در همایش افزود: امروز در حال بازتعریف نقش نهادهای مالی در امنیت غذایی هستیم. بانکها و مؤسسات مالی دیگر تنها تأمینکننده منابع نیستند، بلکه باید بهعنوان سیاستگذار، هدایتگر و تنظیمکننده جریان منابع مالی در زنجیره ارزش کشاورزی ایفای نقش کنند.
مدیرعامل بانک کشاورزی با تأکید بر اینکه اساس کار هیئتمدیره بانکها «مدیریت ریسک» است، گفت: بانک در ذات خود یک مؤسسه اقتصادی انتفاعی است که باید در قالب مدلهای اقتصادی سودآور، هم سودآوری داشته باشد و هم منجر به تولید پایدار شود.
وی با بیان این که اگر ابزارهای مالی مناسب و مدلهای صحیح مدیریت ریسک در نظام بانکی اجرا شود، میتواند به تولید پایدار، توزیع عادلانه منابع و ارتقای بهرهوری ملی منجر شود بر ضرورت توجه به خدمات غیرمالی بانکها اشاره کرد و گفت: آموزش، فرهنگسازی، مشاوره مالی و تربیت نیروی متخصص باید بهعنوان مکمل تأمین مالی دیده شود.
متقی نیا با اشاره به ضرورت افزایش سرمایه بانک کشاورزی بهعنوان یک ضرورت ملی افزود: بانک کشاورزی بیش از 60 درصد تسهیلات بخش کشاورزی کشور را پرداخت کرده است، اما بهدلیل عدم افزایش متناسب سرمایه، با چالشهایی مواجه شدهایم. هماکنون حدود 200 همت مطالبات از دولت در تراز مالی بانک وجود دارد که حل آن نیازمند همکاری جدی میان بانک مرکزی و وزارت اقتصاد است.
وی تأکید کرد: بانکی که چنین نقشی در تأمین امنیت غذایی کشور دارد، نباید بهدلیل محدودیتهای سرمایهای آسیب ببیند. با وجود محدودیتهای بودجهای دولت، لازم است این موضوع در اولویت برنامههای اقتصادی دولت و مجلس قرار گیرد تا نسبتهای مالی بانک اصلاح و ظرفیت حمایت از بخش کشاورزی افزایش یابد.
متقی نیا درباره جایگاه بینالمللی بانک کشاورزی گفت: این بانک از معدود بانکهای ایرانی است که حساب سوئیفت فعال دارد و بسیاری از بانکهای خارجی از طریق آن فعالیت دارند، اما بهدلیل نسبت کف پایین سرمایه، امکان گسترش همکاریها محدود است. برای توسعه روابط با کشورهایی مانند چین، قطعاً نیازمند افزایش سرمایه و اصلاح ساختار مالی هستیم تا بتوانیم در عرصه بینالمللی حضور پررنگتری داشته باشیم.
مدیرعامل بانک کشاورزی با اشاره به مفهوم فراگیری مالی در نظامهای بانکی پیشرفته افزود: افزایش دسترسی عموم مردم به خدمات بانکی شاخص مهم عدالت اجتماعی است. در بسیاری از کشورها، تأمین مالی خرد نهتنها به بهبود بازپرداخت تسهیلات کمک کرده، بلکه موجب متوازن شدن ترازنامه بانکها نیز شده است.
وی درباره جایگاه بانک کشاورزی در برنامه هفتم توسعه گفت: بر اساس تقسیمبندی جدید نظام بانکی کشور، پیشنهاد شده بود بانک کشاورزی به بانک توسعهای تبدیل شود، اما به دلیل نبود منابع مالی کافی و عدم امکان جذب سپردههای مردمی، این پیشنهاد مورد پذیرش قرار نگرفت. تجربه جهانی نیز نشان داده که بانکهای توسعهای گاه نیازمند حمایتهای مجدد دولتی میشوند.
متقینیا ادامه داد: مدل فعلی بانک کشاورزی که منابع را از شهرها جذب و در روستاها هزینه میکند، مدلی موفق است و خروج از آن میتواند به کل نظام تأمین مالی کشاورزی آسیب بزند.
وی با بیان اینکه بانک کشاورزی طی دو سال اخیر توانسته سهم خود را در بازار افزایش دهد و عملکرد خود را ارتقا دهد، تأکید کرد: هرگونه تغییر ساختار بانکی زمانی مفید است که منافع واقعی بانک را افزایش دهد، در غیر این صورت، نتیجهای معکوس خواهد داشت.
مدیرعامل بانک کشاورزی با اشاره به اهمیت پروژههای منطبق با ظرفیتهای اقلیمی گفت: حمایت از چنین طرحهایی ضمن افزایش بهرهوری، ریسک مالی و اقلیمی را کاهش میدهد. همانطور که دکتر آقامحمدی نیز اشاره کردند، باید به سمت تولید محصولات اقتصادی حرکت کنیم تا نظام بانکی بتواند طرحهای سودآور را شناسایی و پشتیبانی کند.
وی یکی از اقدامات کلیدی بانک را توسعه زنجیرههای تولید در سامانه «پالیز» دانست و گفت: توجه به زنجیرههای تأمین مالی موجب آزادسازی منابع و تحقق بهتر فراگیری مالی میشود. در حال حاضر کمتر از 20 درصد کشاورزان از تسهیلات بانکی بهرهمندند و توسعه ساختار زنجیرهای میتواند این محدودیت را کاهش دهد.
متقینیا افزود: اگر از ابزارهای نوین مالی، فینتکها و استارتآپها برای توسعه تأمین مالی خرد استفاده کنیم، بسیاری از مشکلات فعلی حل خواهد شد. بانک کشاورزی همکاریهایی را با دانشگاه صنعتی شریف آغاز کرده و پروژههایی مانند «محصول شریفتر» در حال اجراست که به شفافیت مالی و ردیابی منابع در زنجیره تأمین کمک میکند.
وی در ادامه گفت: تخصیص تسهیلات در قالب زنجیرههای تأمین، گردش مالی را شفاف میکند و باعث ارتقای «بهداشت اعتباری» میشود. در گذشته مشخص نبود تسهیلات دقیقاً در چه بخشی هزینه میشود، اما اکنون با استقرار نظام زنجیرهای، منابع در همان بخش باقی میماند و از انحراف آن جلوگیری میشود.
مدیرعامل بانک کشاورزی افزود: توسعه زنجیرهها علاوه بر ارتقای تولید و اشتغال، میتواند مانع مهاجرت نخبگان شود، زیرا زمینه ایجاد کسبوکارهای نوآورانه و دانشبنیان در حوزه کشاورزی را فراهم میکند.
متقی نیا با اشاره به پروژه «تحول دیجیتال» بانک کشاورزی گفت: این پروژه طی 27 ماه گذشته در حوزههای هوش مصنوعی، حاکمیت داده و ارزیابی اعتباری دیجیتال اجرا شده است. ابزارهایی چون بانکداری دیجیتال و سامانههای زنجیره ارزش، بستر تخصیص هدفمند و عادلانه منابع را فراهم میکنند و در نهایت موجب تحقق واقعی فراگیری مالی میشوند.
وی با اشاره به نقش فناوریهای نوینی همچون بلاکچین و ریال دیجیتال گفت: این ابزارها میتوانند در کاهش اثر تحریمها و تقویت امنیت غذایی دیجیتال نقشآفرین باشند.
مدیر عامل بانک کشاورزی با تأکید بر ضرورت همافزایی میان نهادهای بانکی، دستگاههای سیاستگذار و بخش خصوصی تاکید کرد: امنیت غذایی موضوعی فرابخشی است و تحقق تأمین مالی پایدار، بدون همکاری همه ارکان ممکن نیست.